Cinsiyet ayrımı olmaksızın, 5 yaş ve üzeri çocuklarda, haftada 2 kez tekrarlayıcı karakterde olan, en az 3 ay süren, istem dışı yatağa ya da giysilere idrar kaçırmaya tıp dilinde ‘enüresiz nokturna’ denir. Çocuklarda fizyolojik olarak mesanenin gündüz kontrolü genellikle 2-3 yaşın sonunda, gece kontrolü ise 3-5 yaşlarında kazanılır.
İKİ TİPİ VARDIR
Bazı ailelerde ise biraz daha geç gelişebilir. 5 yaş üzeri çocukların yaklaşık yüzde 95′ i gündüz idrar kontrolünü, yüzde 80-85’i gece idrar kontrolünü sağlar. Alt ıslatmanın tipleri: Alt ıslatma ‘devamlı’ veya ‘aralıklı’ idrar kaçırma olarak ikiye ayrılır. Devamlı idrar kaçırma; sürekli idrar kaçırmayı, damlatmayı ifade eden bir durumdur ve sıklıkla doğumsal sorunların varlığından şüphelenmeyi gerektirir. Aralıklı idrar kaçırma ise; farklı zamanlarda idrar kaçırmayı gösterir.
Gece idrar kaçırma, çocukluk çağının en sık karşılaşılan idrar yolları sistem problemlerinden biridir. 5 yaş civarı çocuklarda genel olarak sıklığı % 15-20 gibi oldukça yüksektir. Tek bulgusu gece idrar kaçırma olan çocukların % 50-60’ında aile öyküsü vardır. ‘7-10 yaşına gelsin geçer’ inancı, tanı ve tedavide gecikmelere neden olabilir. Bu gecikme de çocukta kalıcı böbrek hasarına yol açabilir.
Bunlara dikkat: Artmış veya azalmış işeme sıklığı, devamlı idrar kaçırma, gündüz idrar kaçırma, sıkışma, idrar yaparken duraksama, ince bir akımla idrar yapma, idrarı tutma manevraları, mesanenin tam boşaltılamaması duygusu, işeme sonrası damlatma, en az 6 ay kuru kaldıktan sonra tekrar idrar kaçırma, kabızlık, dışkı kaçırma, genital veya pelvik ağrı, davranış problemleri, dikkat eksikliği, öğrenme güçlüğü…
İdrar kaçırmanın nedeni psikolojik de olabilir
Özellikle çocuklar için sarsıcı olabilecek deneyimlerden sonra alt ıslatma problemi görülmeye başlayabilir. Bu deneyimler; çocuğun temel bakımını sağlayan kişiden ayrılması, kaza geçirilmesi, hastaneye yatma, kardeş doğumu, çocuk ihmal ve istismarı, ailede ölüm, boşanma, okulla ilgili travmalar olabilir. Tuvalet eğitimi esnasındaki bazı baskılar da alt ıslatma problemine yol açabilir. Anne-çocuk ilişkisindeki olumsuzluklar, ebeveynlerin ruhsal sorunlar yaşaması da alt ıslatma probleminin gelişmesinde etkili olabilmektedir.
Tedavi yolları: Davranış tedavileri, ilaç tedavisi, nöromodülasyon, (sonda yardımı ile mesanedeki idrarın boşaltılması), botoks uygulamaları ve cerrahi tedaviler uygulanabilir. Tek bulgusu gece idrar kaçırma olan bazı çocuklarda gündüz belirgin bir düzende işemenin teşviki, gün içinde yeterli sıvı alımına dikkat edilip uykudan 1-2 saat önce sıvı alımının kısıtlanması olabilir.